Nükleer santral ihalesi gecikiyor


Nükleer santral yapımı için, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın daha önce 21 Şubat 2008 olarak belirlediği davet ilanı tarihinin, Sayıştay'ın görüşü henüz alınmadığı için birkaç gün ertelenmesi durumu ortaya çıktı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan, "Nükleer Güç Santrallerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışına İlişkin Kanun Kapsamında Tekliflerin Yapılması ve Değerlendirilmesi ile Teşvikler Hakkında Yönetmelik Taslağı", görüşü alınması için Sayıştay'a gönderildi.

Nükleer santrali yapacak firmalara sunulacak teşvikler, santral yapımı için düzenlenecek yarışmanın usul ve esasları, şartnamenin nasıl düzenleneceği ve tekliflerin değerlendirme yönteminin belirlendiği söz konusu yönetmelik, kamu harcamalarını denetleyen devlet kurumu Sayıştay tarafından incelenecek.

Sayıştay'ın söz konusu incelemesini yarınki toplantısında yapacağı da vurgulandı.

Sayıştay'ın incelemesinin ardından, şu anda Bakanlar Kurulu'nda olan söz konusu yönetmelik Resmi Gazate'de yayımlanarak yürürlüğe girecek, ardından da Enerji Bakanlığı davet ilanına çıkacak.

Firmalardan üç zarf istenecek

Enerji Bakanlığı istekli firmalardan üç zarf isteyecek. Birinci zarfta TAEK tarafından hazırlanan kriterlerin nasıl yerine getirileceği ayrıntılı şekilde belirtilecek. İkinci zarfta teminat, üçüncü zarfta ise fiyatla ilgili teklif yer alacak.

TAEK, ölçütlere uygunluk ile anlaşılmayan hususlarda firmalardan bu eksikliği gidermelerini isteyebilecek. TAEK'in ölçütlerine uygun olmayan firmalar yarışmadan elenecek.

Bu aşamadan geçen firmaların teklif fiyatları, üretim miktarlarına göre belirlenen ödemeler ve satış fiyatları karşılaştırılarak en uygun firma Bakanlar Kurulu'nun onayına sunulacak.

Firmalara alım garantisi, yer tahsisi ve altyapı olmak üzere üç ayrı teşvikten yararlanma imkanı sunulacak. Alım garantisi sadece 2020 yılı sonuna kadar işletmeye girecek santral üniteleri için 15 yıl süreyle verilecek.

Santrali hemen yapmak isteyene Akkuyu

Türkiye'de nükleer santral yapılacak bölgeler, yer lisansı olan Mersin Akkuyu ile yer lisansı çalışmaları devam eden Sinop İnceburun olarak ön plana çıkıyor.

Nükleer santrali hemen yapmak isteyen firmalara Akkuyu'nun verileceği, Sinop İnceburun'da belirlenen yerin ise önümüzdeki yılın başında hazır olacağı ifade ediliyor.

Çalkantılı geçmişe sahip Akkuyu
 
Büyükeceli'nin Akkuyu mevkisinde nükleer santral kurma çalışmaları, 1976 yılında gündeme geldi.

Bu tarihte Silifke'nin 45 kilometre batısında, Gülnar'a 38 kilometre mesafedeki Akkuyu mevkisi ilk nükleer santral yeri olarak seçilerek, Başbakanlık Atom Enerjisi Kurumu'ndan (TAEK) yer lisansı alındı.

Akkuyu Santralı için 1996 yılında ihaleye çıkıldı, ancak 8 defa ertelendi. Temmuz 2000 yılında Bülent Ecevit'in başbakanlığı döneminde Akkuyu Nükleer Santral Projesi Bakanlar Kurulu kararıyla iptal edildi.

Temel inşaat alanında çalışan, boş tesislerde bekleyen 30 kişi ise 2004 yılında emekli oldu. Çalışma olmamasına karşılık, santralin yapılacağı alanda şu anda 15 güvenlik görevlisiyle bir aşçı halen çalışıyor.

Bugün, etrafı tel örgülerle çevrili olan, bünyesinde iki büyük koy barındıran 14 bin hektarlık santral alanında lojman ve sosyal tesisler de hazır bulunuyor.